Điện ảnh và văn học: những cái bắt tay kinh điển

Văn học từ lâu đã là một “mỏ vàng” để các nhà làm phim khai thác chất liệu sáng tác. Những bộ phim chuyển thể thường rất khó khăn để vượt qua “cái bóng” của tác phẩm văn học, tuy nhiên cũng có nhiều sản phẩm điện ảnh thăng hoa, gặt hái được thành công rực rỡ chẳng kém cạnh gì so với nguyên mẫu.

Gone with the Wind (Cuốn theo chiều gió), 1939

Gone with the Wind kể câu chuyện về cuộc đời chìm nổi của Scarlett O’Hara (Vivien Leigh), một phụ nữ quý tộc miền Nam nước Mỹ trong suốt cuộc nội chiến và thời kỳ tái thiết. Scarlett đem lòng yêu Ashley (Leslie Howard), một quý tộc kỳ lạ nhiều lý tưởng, nhưng chàng lại lấy cô em họ Melanie (Olivia de Havilland) hiền dịu làm vợ. Quyết không bỏ cuộc, Scarlett tìm mọi cách để giành lại Ashley và dần dần vướng vào mối tình định mệnh với Rhett Butler (Clark Gable), một tay chơi ngông nghênh nhưng chân thành. Được chuyển thể từ cuốn tiểu thuyết lừng danh của Margaret Mitchell, Gone with the Wind là một tượng đài sừng sững của điện ảnh thế giới. Bộ phim giành được 10 giải Oscar và luôn có mặt trong danh sách Phim hay nhất mọi thời đại. Tính tổng cộng tất cả những lần phát hành, Gone with the Wind bán ra được hơn 200 triệu vé tính riêng ở Mỹ và Canada, 35 triệu vé tính riêng ở Anh, trở thành bộ phim ăn khách nhất trong lịch sử điện ảnh. Gone with the Wind cũng lập kỷ lục trở thành bộ phim có doanh thu cao nhất thế giới với con số ước tính lên đến 3,3 tỷ USD.

To Kill a Mockingbird (Giết con chim nhại), 1960

To Kill a Mockingbird là tiểu thuyết đầu tay và duy nhất (tính đến thời điểm này) của tác giả Harper Lee. Câu chuyện lấy bối cảnh ở miền Nam nước Mỹ những năm 1930 khi nạn phân biệt chủng tộc còn rất ác liệt. Một người da đen bị buộc tội cưỡng hiếp một phụ nữ da trắng. Atticus Finch được chỉ định làm luật sư phản biện cho bị cáo. Thay vì làm qua loa lấy lệ như những luật sư khác, Atticus đã chiến đấu đến cùng để bảo vệ lẽ phải, bất chấp sự chống đối và cô lập từ hàng xóm láng giềng. Tác phẩm được chuyển thể thành phim bởi đạo diễn Robert Mulligan với Gregory Peck trong vai chính. Kịch bản chặt chẽ, ngôn ngữ điện ảnh tạo hình sống động, dàn diễn viên đồng đều và tài năng đã khiến To Kill a Mockingbird có sức sống vượt thời gian. Bộ phim giành được 3 giải Oscar và đứng thứ 25 trong danh sách 100 phim hay nhất do Viện phim Mĩ bầu chọn. Luật sư Atticus cũng được vinh danh là người hùng vĩ đại nhất trong những người hùng của lịch sử điện ảnh Mỹ.

Breakfast at Tiffany’s (Điểm tâm ở Tiffany’s), 1962

Audrey mặc chiếc váy đen huyền thoại trong phim Điểm tâm ở Tiffany’s vào năm 1961

Được chuyển thể từ tiểu thuyết cùng tên của Truman Capote, Breakfast at Tiffany’s là câu chuyện về cô gái kì lạ Holly Golightly. Xinh đẹp, yêu kiều, Holly mong muốn một ngày nào đó sẽ mồi chài được một anh chàng “lắm tiền nhiều của” để chính thức bước vào cuộc sống thượng lưu ở New York. Nhưng định mệnh đã run rủi cô phải lòng anh nhà văn nghèo Paul Varjac, người vốn phải làm trai bao vì không thể sống bằng ngòi bút. Bộ phim khởi đầu bám khá sát nguyên tác và mang sức nặng của nhân vật nguyên mẫu nhưng đã kết thúc theo một cách rất… Hollywood. Những chi tiết cay đắng, để lại nhiều nuối tiếc đã được lược bỏ để thay thế bằng một kết thúc tươi sáng và lãng mạn hơn. Breakfast at Tiffany’s chứa những yếu tố về sau đã trở thành kinh điển cho thể loại tình cảm lãng mạn hài. Với vai diễn Holly Golightly, Audrey Hepburn đã chạm tới đỉnh cao trong sự nghiệp diễn xuất của mình. Trong chiếc váy đen mỏng manh bó sát cơ thể, đôi găng tay đen kéo dài quá khuỷu, chuỗi ngọc trai màu trắng và chiếc tẩu hút thuốc kỳ dị, Audrey đã đi vào lịch sử điện ảnh và thời trang thế giới.

The Godfather (Bố già), 1972

The Godfather là cuốn tiểu thuyết tội phạm lừng danh của Mario Puzzo được xuất bản lần đầu tiên năm 1969. Ba năm sau, cuốn sách được chuyển thể thành bộ phim cùng tên do Francis Ford Coppola làm đạo diễn. Huyền thoại điện ảnh Marlon Brando vào vai “bố già” Vito còn ngôi sao đang lên Al Pacino vào vai “hoàng tử tội phạm” Michael. Bộ phim kể về những năm tháng thăng trầm, thịnh suy của gia tộc Corleone, một trong những gia đình mafia quyền lực nhất ở New York. Thế giới ngầm với đủ thứ luật lệ, sự tôn nghiêm, trung thành và phản trắc hiện ra một cách nên thơ và hấp dẫn trong The Godfather. Kịch bản chặt chẽ với những câu thoại để đời đã khiến bộ phim trở thành niềm tự hào của điện ảnh Mỹ. Diễn xuất thượng thừa của dàn diễn viên chính cùng âm nhạc đỉnh cao đã khiến The Godfather được giới phê bình đánh giá là “tiệm cận sự hoàn hảo”. Bộ phim giành được 3 giải Oscar và luôn có mặt trong danh sách Phim hay nhất mọi thời đại. Hai phần tiếp theo của The Godfather cũng rất thành công và được người hâm mộ yêu mến.

One Flew Over the Cuckoo’s Nest (Bay trên tổ chim Cúc Cu), 1975

Năm 1962, cuốn tiểu thuyết One Flew Over The Cuckoo’s Nest của nhà văn trẻ Ken Kesey lần đầu tiên ra mắt độc giả và nhanh chóng làm dậy sóng văn đàn Mỹ. Đến năm 1975, cuốn sách tìm đường lên màn ảnh rộng dưới tài dẫn dắt của đạo diễn Miloš Forman. Randle McMurphy là một tên tội phạm giả vờ mắc bệnh điên để thoát cảnh tù tội. Hắn được chuyển đến một trại điều dưỡng tâm thần do y tá Ratched quản lý. Cuộc sống ở đây diễn ra trong bình lặng và cam chịu, những bệnh nhân hài lòng với cuộc sống trong những cánh cửa sắt. Nhưng sự xuất hiện của McMurphy đã đảo lộn tất cả. Hắn đã thổi một luồng gió mới tới cuộc sống vô vị và nhàm tẻ của “những người điên” nơi đây. Họ nhận ra rằng cuộc sống đích thực là ở ngoài kia, trong sự tự do, trong vị gió mặn chát của biển và tình yêu giữa người và người. One Flew Over The Cuckoo’s Nest là bộ phim thứ hai trong lịch sử điện ảnh Mỹ giành được 5 giải Oscar danh giá nhất (Phim hay nhất, Nam chính, Nữ chính, Đạo diễn và Kịch bản).

Anh Trâm / STYLE MAGAZINE